canllaw.html

<div xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml" data-template="templates:surround" data-template-with="templates/page.html" data-template-at="content">
    <div class="grid-x grid-margin-x">
        <h1>Canllaw i'r defnyddiwr</h1>
        <br/>
    </div>

    <div class="grid-x grid-margin-x">

        <p>Rhestrwyd yr ohebiaeth rhwng y brodyr Lewis, Richard, William a John Morris a'u
            cysylltiadau yn y gronfa hon.</p>
        <p>Gellir chwilio am lythyrau yn ôl awdur, derbynnydd, a man ysgrifennu (tarddiad) neu
            dderbyn (cyrchfan) gan ddefnyddio'r blychau yn y naill neu'r llall o'r ddau safle
            chwilio. Y mae modd nodi dyddiadau'r ohebiaeth y dymunir ei gweld drwy ddefnyddio'r bar
            symudol neu'r blychau dyddiad.</p>
        <p>Ceir rhagor o fanylion ynghylch pob llythyr a restrir drwy glicio ar eicon yr amlen. Yma,
            rhoddir gwybodaeth fanwl ynghylch dyddiad anfon, gyda nodyn os yn briodol, ac enwau
            safonol pobl a mannau. Yn dilyn yr wybodaeth hon, nodwyd y dyddiadau a'r enwau fel yr
            ymddangosant yn y ffynhonnell wreiddiol mewn bachau petryal, e.e. yn achos llythyr Lewis
            at William ar 5 Tachwedd 1757:</p>

        <ul>
            <li>
                <b>Dyddiad anfon</b>: 1757-11-05 [Brad y Powdwr gwyllt]</li>

            <li>
                <b>Nodyn ynghylch dyddiad anfon</b>: Brad y Powdr Gwyllt: 5th November, the
                anniversary of the Gunpowder Plot (of 1605) (GPC)</li>

            <li>
                <b>Lleoliad derbynnydd</b>: Caergybi, Ynys Môn [the Custom house Holyhead
                Anglesey].</li>
        </ul>

        <p>Pan nad oedd y darlleniadau gwreiddiol yn glir, darparwyd darlleniad mewn bachau petryal,
            neu rhoddwyd croesau neu elipsis mewn bachau petryal, e.e. yn llythyrau William at
            Richard ar 6 Medi 1758 ([frawd An]wyl) a 22 Ionawr 1756 (marc post: 26/XX); a llythyr
            Lewis at Richard, 11 Mawrth 1760 (M[...] 11th, 1760).</p>

        <p>Nodir graddau sicrwydd yr holl wybodaeth hon gyda'r geiriau 'ansicr', 'lledgywir' a
            'tybiedig' mewn cromfachau pan fo'n berthnasol.</p>

        <p>At hyn, nodir iaith neu ieithoedd y llythyr, gyda bras amcan o'r defnydd, e.e. yn llythyr
            Lewis at William, 14 Tachwedd 1757:</p>

        <ul>
            <li>
                <b>Defnydd o iaith</b>: Cymraeg=prif iaith; Saesneg=rhai geiriau a'r dyddiad.</li>
        </ul>

        <p>Ceir blwch yn cynnwys nodiadau cyffredinol, lle y cynigir nodiadau pellach ynghylch
            defnydd o iaith neu wybodaeth ynghylch atodiadau a gynhwyswyd gyda'r llythyr, e.e. yn
            llythyr John Owen at Evan Evans, 17 Hydref 1758, neu lythyr William at Thomas Pennant ar
            5 Chwefror 1760:</p>

        <ul>
            <li>
                <b>Nodiadau cyffredinol</b>: Dyfynnir llinellau o gywydd gan Evan Evans (Ieuan
                Fardd).</li>

            <li>
                <b>Nodiadau cyffredinol</b>: Cynhwysir dau ddiagram o bysgod, wedi'u harnodi.</li>
        </ul>

        <p>Mewn blychau glas ar waelod y cofnod, gwelir gwybodaeth ynghylch ymddangosiadau'r
            llythyr, mewn cyfrolau print yn gyntaf, yna mewn cronfeydd (llyfrgelloedd ac archifau),
            gyda manylion y ddogfen yn llawn.</p>


        <p>Defnyddiwyd y byrfoddau canlynol yn y nodiadau i'r llythyrau:</p>

        <table class="unstriped">
            <tbody>
                <tr>
                    <td>ALMA, I, II</td>
                    <td>
                        <i>Additional Letters of the Morrises of Anglesey (1735–1786)</i>, gol. Hugh Owen,
                        2 gyf. (London, 1947, 1949), I, II</td>
                </tr>
                <tr>
                    <td>ML, I, II</td>
                    <td>
                        <i>The Letters of Lewis, Richard, William and John Morris, of Anglesey,
                        (Morrisiaid Mon) 1728–176</i>5, gol. John H. Davies, 2 gyf. (Aberystwyth,
                        1907–1909), cyf. I, cyf. II</td>
                </tr>
                <tr>
                    <td>GPC</td>
                    <td>
                        <i>Geiriadur Prifysgol Cymru</i> <a href="http://geiriadur.ac.uk/gpc/gpc.html">ar-lein</a>
                    </td>
                </tr>
            </tbody>
        </table>

    </div>
</div>